Inleiding
Een generaliserende beschouwing van wat wij van jaren leven in verschillende evangelische gemeenten hebben meegemaakt m.b.t. gemeente en leiderschap.
Wat opviel is dat problemen in een gemeente zich bijna altijd rond of door het leiderschap afspeelden.
Bij het aantreden van nieuwe oudsten kwam er weer een nieuw inzicht. Een gedeelte van de gemeente onderwierp zich daaraan en gehoorzaamde. Dit in de veronderstelling dat de Bijbel dat van gemeenteleden vraagt.
Anderen die zich daar niet in konden vinden, vroegen zich af of oudsten Bijbels gezien wel zo’n vrijbrief hebben.
Kenmerkend was dat oudsten meenden bepalend leiderschap te hebben.
Regelmatig waren de volgende uitspraken te horen:
- God geeft de visie voor de gemeente alleen aan de oudsten,
- Oudsten bepalen de richting van de gemeente,
- Oudsten nemen de beslissingen,
- Oudsten kiezen oudsten,
- De gemeente dient zich te onderwerpen aan het gezag van de oudsten,
- Gezag komt van boven (m.a.w. oudsten staan boven de gemeente).
In al dit soort uitspraken zit geen enkel gevoel van dienaarschap. Deze opstelling van oudsten leverde op dat er veel verdeeldheid, onduidelijkheid en onrust in gemeenten was. Veel mensen verlieten gemeenten meer of minder ernstig beschadigd door deze houding van oudsten. Gemeenten vielen uit elkaar of hielden op te bestaan.
Gevolgen
Een van de dingen die voortdurend fout ging, was dat oudsten niet gecontroleerd konden worden.
Oudsten waren bijvoorbeeld tegelijk en oudstenraad en bestuur.
Oudsten bleven op het pluche zitten totdat zij weggingen door onenigheid.
En door de autonome opstelling van oudsten hadden ook de gemeenten geen handvat om op de oudsten in te spreken. Je kon als individu je of schikken of weggaan.
Er was daardoor geen legitieme toetsing van de handel en wandel van oudsten.
Oudsten bepaalden, zij ontwikkelden de visie, enz. In het gunstigste geval werd er van de gemeente een mening gevraagd. Maar wat daarmee gebeurde was onduidelijk. Oudsten “namen dat dan mee”.
Gemeenteavonden hadden daardoor altijd een gespannen sfeer. Vragen werden ervaren als ondermijnend en het niet erkennen van het gezag van oudsten.
Een sfeer van wij en zij, oudsten tegenover de gemeente.
Deze oligarchische structuur werd door velen aangevoeld als niet-Bijbels, maar de gemeente is ook geen democratie.
Er ontstond zo’n behoefte aan rust en niet weer met het aantreden van nieuwe oudsten nieuw beleid, van oudsten die oudsten uitzochten en alles voor de gemeente gingen bepalen, oudsten die de gemeente voorschreven wat er moest gebeuren, zonder de gemeente daarin te kennen, geen rekening houdend met wat er in de gemeente leefde en speelde.
Wat betekent het nu precies als je belijdt en gelooft dat de gemeente een Christocratie is. Christus in de meest praktische zin van het woord: Hoofd van de gemeente.
Dat was het algemeen verlangen, terug naar de basis, maar hoe ziet dat eruit?
De bepalende vraag: WAT ZEGT DE BIJBEL!!??
Een moeilijkheidsfactor is dat iedereen zo zijn eigen overtuigingen heeft van wat in de Bijbel staat m.b.t. een bepaald onderwerp. In casu leiderschap van de gemeente.
Overtuigingen die in de loop der jaren zijn gegroeid of meegekregen.
Een oud gezegde is: elke ketter heeft zijn letter.
Daarmee wordt bedoeld dat wij bij onze eigen overtuiging altijd wel een Bijbeltekst vinden die dat ondersteunt of dat wij een tekst richting onze eigen overtuiging uitleggen.
Laten we ons dat goed bewust zijn en openstaan voor elkaars eerlijke poging tot een goed verstaan van de Bijbel.
In de volgende artikelen een weerslag van het onderzoek naar wat de Bijbel zegt over de inrichting van en leiderschap in de gemeente.
Het is een uitvoerige studie om daarmee aan te geven wat uiteindelijk het diepgewortelde gedachtegoed en de vurig verlangde signatuur van gemeente-zijn is, namelijk:
gemeente in de voetsporen van Jezus!
Opmerking:
Graag wil ik verwijzen naar het geweldige boek van prof. dr. Gilbert Bilezikian, “De kerk als gemeenschap”. ISBN 90-6067-902-4 Nugi 635. Uitgave: Gideon, Hoornaar, Nederland.
Op de volgende pagina’s komende volgende onderwerpen aan de orde:
- De menselijke maat
- De Bijbelse maat
- Organisatie vs organisch lichaam
Naar de volgende pagina waar we naar menselijke principes kijken die ook in de gemeente een rol spelen.
Zie de volgende presentatie van 119 Ministries waar op duidelijke wijze wordt uitgelegd wat de Bijbel; zegt over leiderschap in de gemeente.